Egeli akademisyen Prof. Dr. Yıldırım ve ekibi 'Zeybek Değneği'ni literatüre kazandırdı
07.08.2024 - Çarşamba 15:48Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü ve Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım ile doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl tarafından yeni bir bitki tipi keşfedildi. Denizli vilayet hudutlarında yer alan Babadağ tepesi civarlarında yayılış gösteren, halk ortasında ismi “Çiçekli Değnek” olarak bilinen yeni bitki tipine “Zeybek Değneği” ismi verildi. Bitkinin bilimsel ismi ise "Asyneuma yildizianum" oldu.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, saha, laboratuvar ve literatür araştırmalarının akabinde yeni bir bitki cinsini bilim dünyasına kazandıran Prof. Dr. Hasan Yıldırım’ı ve grubunu tebrik ederek muvaffakiyetler diledi.
Bitkinin keşfediliş sürecini anlatan Prof. Dr. Hasan Yıldırım, “Doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl ile birlikte bölgede gerçekleştirdiğimiz keşif çalışmaları sonucunda karşılaştığımız bu bitki tipinin mevcut bilinen hiçbir cinse benzemediğini fark ettik ve tıp üzerinde çalışmalara başladık. Saha çalışması esnasında elde edilen örnekler üzerinden detaylı laboratuvar ve literatür çalışmaları yaptıktan sonra bu popülasyonun şimdi bilim dünyasında ismi olmayan yeni bir çeşit olduğu sonucuna vardık. İngiltere’nin Londra kentinde bulunan Kew Botanical Gardens bünyesinde hizmet veren ‘Kew Bulletin’ isimli bilimsel taksonomi mecmuasına hazırladığımız makaleyi gönderdik. Sürece alınan makalenin yakın vakit evvel yayınlanması ile bu yeni çeşit ‘Asyneuma yildizianum’ olarak isimlendirildi. Çeşidin ismi, Emekli Botanik Profesörü Bayram Yıldız’ın onuruna isimlendirildi. Prof. Dr. Bayram Yıldız, Türkiye’deki Asyneumalar üzerine birçok çalışma yapmış, emeklilik hayatı sonrası bilimsel çalışmalarına devam eden etkin bir akademisyendir” dedi.
“Bitkinin yetişme alanında tahribat kelam konusu”
Çeşidin özelliklerinden bahseden Prof. Dr. Yıldırım, “Asyneuma cinsinin çeşitlenme ve orijin merkezi Türkiye’dir. Dünya genelinde 34 çeşide sahiptir. Asya, Kuzey Afrika, Doğu Avrupa ve Kuzey Afrika’da yayılış gösterir. Ülkemizdeki Asyneuma tıp sayısı ise keşfedilen bu yeni çeşitle bir arada toplam 23’e yükselmiş ve endemizm oranının ise yüzde 70’e civarındadır. Zeybek Değneği’nin, bugüne kadar yapılan saha çalışmalarında yalnızca Denizli Babadağ sonlarında yayılış gösterdiği ve popülasyonlarının bilhassa keçi ve koyun sürüleri tarafından önemli tahribata uğradığı tarafımızca tespit edildi. Ayrıyeten alanda maden çalışmaları için açılan yollardan ötürü cinsin habitatı ve popülasyonu üzerinde büyük bir tahribat var. Türün jenerasyonunun korunması ismine hareket çalışmalarının başlatılması hayli büyük ehemmiyet arz ediyor” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı