Ailesinde meme kanseri öyküsü olanlar kontrollere daha erken başlamalı

Kadınlarda en sık görülen kanserler ortasında birinci sırada yer alan göğüs kanserinin erken teşhisinde tarama programları hayati bir ehemmiyet taşıyor. Avrupa’da mamografik taramaya çoklukla 50 yaşında başlandığını lakin Türkiye’de genç yaşta görülme oranının yüksek olmasından bu taramanın daha erken yapıldığını belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı, Göğüs Sıhhati Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Bir annede menopoz öncesi göğüs kanseri mevcut ise kızının da mamografi taramasına 40 yaşından evvel başlaması gerekebilir. Bununla birlikte, yüksek riskli hasta kümesinde bile mamografi taramasına başlanma yaşı en erken 25 olmalı” dedi.

Türk ve Amerikan Radyoloji Derneği, şikâyeti olmayan yahut yüksek risk taşımayan bayanlarda 40 yaşından itibaren yılda bir kez mamografi taramasını öneriyor. Mamografi çektirme imkanı olan her bayanın 40 yaşından itibaren her yıl mamografi taramasını yaptırmasının uygun olacağını, fakat bu imkan yoksa dahi en azından Sağlık Bakanlığı bünyesinde hizmet veren Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezlerinde (KETEM) 2 yılda bir mamografi taraması yapıldığını hatırlatan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı, Göğüs Sıhhati Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Ali Uğur Emre, göğüs kanseri tarama protokolüne ait kıymetli bilgiler verdi.

Yüksek risk kümesindeki şahıslar 40 yaşını beklememeli

Meme kanseri açısından yüksek riskli olan bireylere mamografi taramasına 40 yaşından evvel başlanması gerektiğini vurgulayan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Örneğin; annesi menopoz öncesi, 45 yaşında göğüs kanseri tanısı almış ise kızına mamografi taramasına 45 yaşından 10 yıl evvel, yani 35 yaşında başlanır. BRCA 1-2 gen mutasyonu olanlarda ise taramaya 30 yaşında, erken yaşlarda göğüs bölgesine ışın tedavisi alanlarda ise ışın tedavisinin bitiminden 8 yıl sonra mamografi taramasına başlanır. Bununla birlikte, yüksek riskli hasta kümesinde bile mamografi taramasına başlanma yaşı en erken 25 yaş olmalı.  Meme ile ilgili şikâyet ve muayene bulguları olan 30-35 yaşından büyük bayanlarda, 40 yaşından genç olmalarına karşın mamografi çekilebilir. 30-35 yaşından genç hastalarda ise göğüs ile ilgili şikâyet ve klinik muayene bulgularında birinci başvurulan görüntüleme usulü ultrasonografidir. Ultrasonografiden sonra kanseri işaret eden bulgular varsa, radyolog mamografi incelemesi de isteyebilir” formunda konuştu.

Mamografi adet bitiminde çekilmeli

Mamografinin tanısal başarısı açısından adetin devri kıymetli olmasa da adet öncesi ve sonrasında göğüs dokusu daha hassas olduğundan mamografinin adet bitiminde çekilmesinin tavsiye edildiğini belirten Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Bunun haricinde mamografi öncesinde, bayanların duş alması ve duş sonrası deodorant üzere eserleri kullanmaması gerekiyor. Mamografi incelemesine gelirken hastaların varsa evvelki mamografi sonuçlarını ve sinemalarını de yanlarında getirmeleri eski sonuçlarla yeni sonucu karşılaştırmak açısından çok önemli” dedi.

Yüksek riskli hastalarda mamografiye ek olarak MRG incelemesine de başvurulabiliyor

Meme manyetik rezonans görüntüleme yani MRG incelemesinin kimi göğüs kanserlerinde ameliyat öncesinde lokal evreleme emeliyle kullanıldığını söyleyen Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Yüksek riskli hastaların kimi alt kümelerinde göğüs kanseri taramasında mamografiye ek olarak da MRG incelemesi yapılabiliyor. Ayrıyeten formül mamografi ve ultrasondan sonra sorun çözücü olarak kullanılıyor. Mamografi ve ultrasonda gösterilemeyen bilinmeyen göğüs kanserlerinde asıl odağın gösterilebilmesi ve ameliyat öncesi kemoterapi alan hastalarda kemoterapinin etkililiğinin takip edilebilmesi emeliyle ultrasona ek olarak tercih ediliyor” diye konuştu.

İğne biyopsileri sanılanın tersine kanseri yaymaz

Meme kanseri teşhisinin en ülkü tekniği olan iğne biyopsilerinin cerrahi biyopsilerden evvel tercih edilmesi gerektiğini paylaşan Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “İğne biyopsileri cerrahi biyopsiler kadar muteber sonuç verir ve hastaları gereksiz cerrahi süreçlerden korur. İğne biyopsisi, şüphelenilen lezyon; ultrasonografi, mamografi ve manyetik rezonans görüntüleme üzere görüntüleme tekniklerinden hangisinde daha uygun görülüyorsa o görüntüleme tekniği eşliğinde gerçekleştirilmeli. Hastaların göğüs biyopsileri ile ilgili en kıymetli telaşları; yapılan iğne biyopsilerinin tümörün yayılmasına neden olup olmadığıdır. Bu noktada iğne biyopsilerinin kanseri yaymadığını ve hastaya rastgele bir ziyanı olmadığını belirtmek gerekir” açıklamasında bulundu.

İğne biyopsileri öncesinde rastgele bir medikal hazırlık yapılmasına gerek olmadığını belirten Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Yalnızca kan sulandırıcı kullanan hastaların, takip eden tabibine danışarak biyopsi öncesinde ilacını kesmesi ya da kan sulandırıcı yerine kullanabileceği farklı bir ilaç varsa ona başlaması tavsiye edilir” dedi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı