Manisa'dan Su Sorununa Ortak Çözüm

Bir Damla Su, Geleceğin Umudu’ sloganıyla Manisa’da birinci defa yapılan ‘Manisa Su Çalıştayı’ sona erdi. 10 başlık altında tahlil tekliflerinin sunulduğu çalıştayın sonuç bildirgesini Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek açıkladı.  Lider Zeyrek, “Su konusunda toplumsal yeni bir kontrata muhtaçlık duyulduğu çok net anlaşılıyor. Bugünden tezi yok yola çıkıyoruz. Biz üstümüze düşen vazifeleri, sorumlulukları, ödevleri süratlice yerine getireceğiz. Başka kurumların, paydaşlarının da bu sorumlulukta olmasını değerle rica ediyoruz” dedi.

Manisa Büyükşehir Belediyesi ve MASKİ Genel Müdürlüğü birlikteliğinde ‘Bir Damla Su, Geleceğin Umudu’ sloganıyla Manisa’da birinci defa yapılan ‘Manisa Su Çalıştayı’ sona erdi. 2 gün süren çalıştayda yurt çapından 300’e yakın bilim insanı, kurum temsilcileri ve uzmanlar, Manisa ve Gediz Havzasının su meselelerini masaya yatırdı. Çalıştayın ikinci gününde ekip çalışma sunumları gerçekleştirildi. Çalıştaya Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, Gölmarmara Belediye Lideri Cem Aykan, MASKİ Genel Müdürü Talat Postacı, Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcıları Pınar Mine Hacıalibeyoğlu ve Oğuz Murat Pınar, Manisa Eski Milletvekili Muzaffer Yurttaş, daire liderleri, lider danışmanları ile sivil toplum örgütlerinin temsilcileri katıldı.

Başkan Zeyrek; “Su problemleri masaya yatırıldı, tahlil teklifleri geliştirildi”

Hayati derecede değerli olan su sıkıntısına ve suyun geleceğine değinilen çalıştayın tamamlandığını belirten Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bu çalıştay burada bitmiyor. Hem, yıl içinde su sorunu ve bu sorunun tesirlerini konuşacağız, hem ihtarlarda bulunacağız. Farkındalık yaratmak için kampanyalar başlatacağız, hem de tedbirler alacağız. Bu çalıştaya katkı sunan başta pahalı bilim beşerlerine, iştirakçilere, kurum ve kuruluşlara çok teşekkür ediyorum. Diler ve isterdim ki, bugün burada olmayan ilgili kurum temsilcileri de iştirak sağlasalardı. Birlikte, ortak akılla hayata geçireceğimiz bu çalışmalara dahil olsalardı. ‘Bir Damla Su, Geleceğin Umudu’ sloganı ile gerçekleştirdiğimiz ‘Manisa Su Çalıştayı’na, 300’e yakın seçkin bilim insanı, ilgili kurum temsilcileri ve bu hususta çalışan uzmanlarımız katıldı. Oluşturduğumuz yuvarlak masalarda Manisa İlinin ve Gediz Havzasının su problemleri masaya yatırıldı ve tahlil teklifleri geliştirildi.”

Çalıştayın sonuç bildirgesini okudu

Başkan Ferdi Zeyrek, 2 gün süren çalıştayda 10 başlık altında tahlil tekliflerinin sunulduğu sonuç bildirgesini okudu.

SANAYİDE SU YÖNETİMİ

“Sanayi bölgelerinde su kaynaklarının faal ve sürdürülebilir idaresi, Çalıştay kapsamında öncelikli tartışma hususlarından biri olmuştur.

* Görüşmeler sonucunda, izleme, denetim ve kontrol faaliyetlerinin tek bir otorite tarafından yürütülmesi gerektiği vurgulanmıştır.

* Sanayicilere denetimli su temininin sağlanması ve kaçak kuyuların tespit edilmesi ehemmiyet arz etmektedir.

* Arıtma çamurlarının alternatif yakıt ve hammadde olarak kullanılması teşvik edilmelidir.

* Ayrıyeten gri su ve yağmur suyu hasadı üzere yeni teknolojilerin sanayi tesislerinde yaygınlaştırılması, bu cins projelere dayanak verilmesi önerilmiştir.

* Endüstride su fiyatlandırmasının "kirleten öder" prensibine nazaran düzenlenmesi ve su kaynaklarının korunmasına yönelik stratejik adımlar atılması gerektiği söz edilmiştir.

* Gri su ve atıksulardan geri kazanılmış su kullanımının yaygınlaştırılması önerilmiştir.

* Su kullanımında endüstriyel simbiyoz yaklaşımı ile su tasarrufunun sağlanması çalışmalarının yürütülmesi, projelendirilmesi, bu çalışmaları gerçekleştiren firmalara teşvik verilmesi önerilmektedir.

İÇME VE KULLANMA SU YÖNETİMİ

Manisa'da içme ve kullanma suyu idaresi konusunda yaşanan problemler ve tahlil teklifleri Çalıştay’da tartışılmıştır.

* Kaçak kuyu kullanımı, su kayıpları, kirlilik ve israf üzere meselelerin tahlili için hidrojeolojik karakterizasyon çalışmaları ve kontrol sistemlerinin güçlendirilmesi önerilmiştir.

* Su idaresinde dijitalleşmeye geçilerek, altyapının yenilenmesi, SCADA otomasyon sistemlerinin devreye alınması, Coğrafik Bilgi Sistemleri temelli bir idare uygulanması önerilmektedir.

* Yenilenebilir güç kaynaklarının kullanılması su idaresi açısından değerlidir.

* Ziraî sulamada verimliliği artırmak için çiftçilere eğitim verilmesi ve çağdaş sulama tekniklerinin teşvik edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

* Sulak alanların korunması, yağmur suyu hasadı ve gri su kullanımının teşvik edilmesi de tahlil teklifleri ortasında yer almıştır.

* AB Fonları, IFC, EBRD, AFD üzere milletlerarası finans kuruluşları ve “Yeşil Dönüşüm”e uygun finans sağlayan ulusal bankalarla irtibat kurularak proje hibeleri ve yatırım finans takviyelerine ait imkanlar zorlanabilir.

ATIKSU VE ARITMA ÇAMURLARI YÖNETİMİ

Atıksu ve arıtma çamurlarının idaresi üzerine yapılan tartışmalarda;

* Mevcut usullerin geliştirilmesi ve yeni alternatiflerin araştırılması gerektiği belirtilmiştir.

* Çamurların yakıt olarak kullanılması, bilhassa çimento fabrikalarında yaygınlaşmaktadır, lakin termal kurutma maliyetlerinin yüksekliği bu formülü sonlu kılmaktadır.

* Arıtma tesislerinde suyun tekrar kullanımı teşvik edilmeli, çamur nem oranının düşürülmesi için gerekli teşvikler artırılmalıdır.

* Tekrar kullanım konusunda merkezi idare tarafından güç teşvik oranının arttırılması istikametinde yapılan düzenlemeler olumlu olarak değerlendirmekle birlikte tesislerde kurulacak ileri arıtma ünitelerinin birinci yatırım maliyetlerini karşılama konusunda da teşvik, hibe, uygun kredi üzere finansal desteklemeler süreçleri hızlandıracaktır.

* Ayrıyeten, ziraî kullanım için ileri arıtmanın gerekliliği ve teknik açıdan sınırlamalar getiren maliyetlerin çözülmesi gerektiği vurgulanmıştır.

TARIMDA SU YÖNETİMİ

Manisa'da ziraî su idaresinin güzelleştirilmesi için çeşitli teklifler geliştirilmiştir.

* Mevcut su kaynaklarının faal kullanımı için kapalı sistemlere geçiş yapılmalı ve sulama programlaması için gerekli datalar toplanmalıdır.

* Çiftçilere su kullanımı konusunda farkındalık kazandırılması hedefiyle eğitim programları düzenlenmeli, eser deseni planlaması su kaynaklarının verimliliğine nazaran yapılmalıdır.

* Alternatif üretim sistemlerinin teşvik edilmesi ve dijital teknolojilerin sulama idaresinde kullanılması, ziraî su idaresi açısından stratejik adımlar olarak öne çıkmıştır.

YERALTI VE YERÜSTÜ SULARIN YÖNETİMİ

* Yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı, Gediz Havzası Hareket Planı ve Gediz Havzası Irmak Havza İdare Planı’nda belirtilen önlemlerin uygulanmasıyla ve Manisa'nın su kaynakları potansiyelinin hidrojeolojik kavramsal modelle değerlendirilmesiyle sağlanabilir.

* Gediz Havzası Hidrolojik Etüd Projesi'nin güncellenmesi ve iklim değişikliği senaryoları altında su kaynaklarının kıymetlendirilmesi gerekmektedir.

* Fazla suların depolanması, buharlaşmayı azaltıcı tedbirler alınması ve alternatif planlarla su kaynaklarının afet durumlarına karşı teminat altına alınması kıymetli adımlar olarak belirlenmiştir.

TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI VE SU YÖNETİMİ

* Su tüketim alışkanlıklarının su idaresi üzerindeki tesirleri tartışılarak, mevcut kullanımın izlenmesi ve buna nazaran siyasetlerin geliştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

* Suyun tam maliyet temelli fiyatlandırılması sağlanmalıdır.

* Su israfının önlenmesi için farkındalık kampanyaları ve eğitim programları düzenlenmeli, endüstride atık suyun tekrar kullanımı teşvik edilmelidir.

* Mekânsal planlamalar su çevrimini gözeterek yapılmalı ve yeşil alanlar artırılarak suyun daha aktif kullanılması sağlanmalıdır.

* Su kıtlığına karşı sektörel su haklarının düzenlenmesi ve acil durum planlarının oluşturulması da teklifler ortasındadır.

GEDİZ IRMAK HAVZASI ENTEGRE YÖNETİMİ

* Gediz Havzası Hareket Planı ve Gediz Havzası Irmak Havza İdare Planı’nda belirtilen önlemlerin uygulanması sağlanmalıdır.  Bu planlar periyodik olarak güncellenmelidir.

* Gediz Irmağı ve Marmara Gölü’nün korunması maksadıyla entegre idare stratejileri geliştirilmiştir.

* Kaçak sulamaların önlenmesi, kontrollerin artırılması ve cezaların caydırıcı olması gerektiği vurgulanmıştır.

* Yeraltı su kaynaklarının korunması için yüzeysel suların ziraî sulamada kullanılması ve yeni barajlar inşa edilerek bu suların depolanması önerilmiştir.

* İzleme ve müşahede sistemlerinin kurulması, sürdürülebilir bir su idaresi açısından kıymetlidir.

GELENEKSEL OLMAYAN SU KAYNAKLARI

* Klâsik olmayan su kaynaklarının, bilhassa yağmur suyu ve arıtılmış atık suların, tarım, sanayi ve peyzaj alanlarında kullanımının teşvik edilmesi gerektiği tabir edilmiştir.

* OSB’lerde firmalar ortasında atık su paylaşımı sağlanarak su verimliliği artırılabilir.

* Belediyelerin ruhsat süreçlerinde yağmur suyu hasadını zarurî kılması ve bu mevzuda cezai yaptırımlar uygulaması önerilmiştir.

* Küçük ölçekli projelerde yağmur suyu hasadının teşvik edilmesi de kıymetli bir tahlil olarak sunulmuştur.

SU VERİMLİLİĞİ

* Su israfı ve su kıtlığına karşı alınması gereken önlemler ortasında, su kullanımının izlenmesi ve buna nazaran siyasetler geliştirilmesi yer almaktadır.

* Endüstride atık suyun geri kazanımı her türlü, su tüketiminin fiyatlandırılması ve atık su bedellerinin artırılması önerilmiştir.

* İklim projeksiyonlarına dayalı bölgesel planlamaların yapılması, su güvenliği için sektörel su haklarının düzenlenmesi ve acil durum planlarının oluşturulması gerektiği vurgulanmıştır.

* Suyun kaynağından kullanıcıya ulaşmasına kadar geçen tüm süreçlerde risk idaresi planlarının yapılması ve su güvenliğinin sağlanması gerekmektedir.

* Değişen iklime ahenk çerçevesinde su verimliliği strateji dokümanı ve aksiyon planı (2023 – 2033) uyulmalıdır.

MANİSA'NIN SU KAYNAKLARI VE SU YÖNETİMİ

* Manisa’nın su kaynaklarının sürdürülebilir idaresi için eğitim ve farkındalık çalışmaları büyük değer taşımaktadır.

* Kaçak kuyuların tespiti için uzaktan algılama teknolojilerinin kullanılması ve su barışının sağlanması önerilmiştir.

* Yağmur suyu hasadının mecburî hale getirilmesi, yenilenebilir güç kaynaklarının kullanımının teşvik edilmesi önerilmektedir.

* Kayıp-kaçakla uğraşta mahallî idarelerin daima finans kaynağı ayırması gerekmektedir.”

Başkan Zeyrek; “Söz veren kişi olarak beni de takip edin”

Çalıştayla çok bedelli tahlil tekliflerinin sunulduğunu vurgulayan Lider Zeyrek, “Bu tekliflerin bir kısmı bize düşen ödevleri içeriyor. Lakin asıl olarak, su konusunda toplumsal yeni bir mukaveleye gereksinim duyulduğu çok net anlaşılıyor. Bugünden tezi yok yola çıkıyoruz. Biz üstümüze düşen vazifeleri, sorumlulukları, ödevleri süratlice yerine getireceğiz. Öteki kurumların, paydaşların da bu sorumlulukta olmasını kıymetli rica ediyoruz. Yalnızca ricacı olmayacağız elbette; takipçisi de olacağız. Siz bedelli iştirakçilerden ricam; Manisa Büyükşehir Belediyesi’ni, kelam veren kişi olarak beni de takip edin. Eksiğimiz, yanlışımız olursa lütfen çekinmeden uyarılarınızı yapın” biçiminde konuştu. Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Mimar Ferdi Zeyrek, çalıştaya moderatör olarak katkı sağlayan isimlere teşekkür evrakı takdim etti.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı